Porozumienie Białowieskie 28 lat później. Uczestnicy i obserwatorzy//Беловежское соглаше- ние 28 лет спустя. Участники и наблюдате ли – Specjalna dyskusja//Специальная дискуссия:

spisał Denys Kutsenko

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 13 i 14, listopad 2019, ss. 11-38]

Dyskusja odbyła się 29 czerwca 2019 r., w ramach 16 dorocznej Warsaw East European Conference 2019 “The Post-Soviet Space Three Decades Later. Time of Troubles or Triumph?”, zorganizowanej przez Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Rolę moderatora pełnił dyr. Jan Malicki

Дискуссия состоялaсь 29 июня 2019 года в рамках 16-й ежегодной конференции Warsaw East European Conference 2019 года «Постсоветское пространство три десятилетия спустя. Смутное время или триумф?», организованной Центром Исследования Восточной Европы Варшавского университета. Mодератором был директор Ян Малицкий.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Особая тройка НКВД Грузинской ССР (1937-1938). Местная специфика и механизм функционирования

Георгий Мамулиа

[текст первоначально опубликован в:
"Nowy Prometeusz" nr 10, grudzień 2016, ss. 113-131]

Для того чтобы по возможности полно осветить специфику функционирования особой тройки НКВД ГССР в 1937-1938 гг., – главной карательной структуры республики в годы великого террора, – следует вкратце коснуться истории взаимоотношения коммунистической партии Грузии, также как и грузинских большевиков в целом, со сталинским руководством СССР.
Как известно, первый конфликт Сталина с грузинскими коммунистами разразился еще в августе 1922 г., год спустя после оккупации и советизации Грузии Красной армией в феврале-марте 1921 г. В это время Сталин составил проект внутреннего устройства СССР, предусматривающий «формальное вступление независимых советских республик: Украины, Белоруссии, Азербайджана, Грузии, Армении в состав РСФСР».

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Obraz ZSRR w piłsudczykowskich czasopismach społeczno-politycznych (1922-1939)

Iegor Stadnyi

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 4, październik 2013, ss. 155-186]

1Związek Radziecki od pierwszych lat istnienia przyciągał wiele uwagi. Niektórzy sądzili, że bolszewicy budują lepszy ustrój społeczny, inni – że za radziecką granicą tworzy się nowa forma niewolnictwa. Według Stefana Starzyńskiego, polscy publicyści dwudziestolecia międzywojennego, mieli najlepsze warunki do tego by być „informatorami” dla całej Europy i Ameryki w kwestii zagadnień radzieckich2. Rzeczywiście, polscy intelektualiści poświęcali sporo uwagi bolszewizmowi i ZSRR.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Lew Trocki – historia upadku

Mikołaj Mirowski

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 4, październik 2013, ss. 79-94]

Bohater, rewolucjonista i legenda. A niedługo potem wróg, zdrajca i wichrzyciel. W ciągu kilku lat Lew Trocki spadł ze szczytów władzy na sam dół. Wydalony z ZSRR zginął w willi Coyoacán w Meksyku. W tym roku mija 73 rocznica jego śmierci.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Działalność antysowieckiej emigracji kaukaskiej w Turcji

Szahla Kazimowa

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2013, ss. 213-222]

Od końca 1920 roku, kiedy bolszewicy krok po kroku okupowali coraz to nowe tereny byłego Imperium Rosyjskiego i energicznie zwalczali armię „białych” Rosjan, rozpoczął się napływ do Turcji emigracji z Rosji, Kaukazu, Krymu i Azji Środkowej. „Konstantynopol przemienił się w tymczasową kwaterę <Rosji na uchodźstwie>, albo po prostu Emigracji, jak swoją nową, ruchomą ojczyznę nazywali uciekinierzy”1.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Kaukaz w polityce MSZ – rola i znaczenie Konsulatu Generalnego RP w Tbilisi w okresie międzywojennym

Marcin Kruszyński

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 243-255]

Traktat ryski z 18 marca 1921 r. kończył co prawda stan wojny pomiędzy Polską a Rosją Radziecką, ale pozostawiał wiele kwestii nierozstrzygniętych. Jedną z nich był m.in. problem zajętych przez Moskwę republik kaukaskich1, obszaru nie objętego zasięgiem wspomnianego porozumienia. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ) szybko stanęło więc przed poważnym dylematem – politycznym i moralnym zarazem – jak ułożyć sobie względnie poprawne stosunki z Kremlem, nie zapominając o mieszkańcach Kaukazu, bliskich Polakom tak ze względu na podobną historię jak i istniejące tam od końca XIX w. dość liczne skupiska Polonii.2

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Udział Romana Knolla w akcji prometejskiej w okresie ankarskim 1924-1925

Henryk Bartoszewicz

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 227-239]

Pierwsze kontakty z Turcją nawiązały polskie ośrodki polityczne w okresie I wojny światowej. Najpierw Naczelny Komitet Narodowy, a następnie Tymczasowa Rada Stanu i gabinety Rady Regencyjnej kierowały swoich przedstawicieli do Stambułu. Zainteresowanie Turcją w Warszawie wzrosło po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Dużą wagę do stosunków polsko-tureckich przywiązywał Józef Piłsudski.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF