Adam Balcer, Roman Backer, Mikołaj Iwanow, Paweł Kowal, Andrew Nagorski
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 13-34]
Dyskusja odbyła się 12 lipca 2015 roku, na Uniwersytecie Warszawskim, jako część XII dorocznej konferencji Warsaw East European Conference 2015 „Russia and its Neighbors” zorganizowanej przez Studium Europy Wschodniej UW. Dyskusję moderował Adam Balcer.
Katarzyna Chawryło
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 45-54]
Po upadku Związku Radzieckiego Rosja stanęła przed wyzwaniem, jak zbudować i utrwalić nową tożsamość narodową. Choć zmieniły się granice państwa, ustrój polityczny oraz po ponad siedemdziesięciu latach odrzucono ideologię komunizmu, zmianom tym nie towarzyszyła świadoma i otwarta dyskusja na temat nowej identyfikacji narodowej obywateli, co przyczyniło się powstania kryzysu tożsamości w społeczeństwie. Obecne władze państwa rosyjskiego z Władimirem Putinem na czele, świadome problemu, zwiększyły wysiłki na rzecz konsolidacji heterogenicznego pod względem religijnym i etnicznym społeczeństwa rosyjskiego i utrwalenia identyfikacji obywateli z państwem, widząc w tych działaniach korzyści polityczne.
Георгий Мамулиа
[текст первоначально опубликован в:
"Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 81-122]
Во второй половине февраля 1920 г. Советом обороны было принято решение, воспользовавшись бегством добровольческой армии с Северного Кавказа, восстановить там организационные структуры Горской Республики, поставив, таким образом, большевиков перед свершившимся фактом. С этой целью председателем Совета обороны шейхом Али-Хаджи Акушинским был издан приказ об обязательном возвращении на территорию Горской Республики всех представителей интеллигенции, укрывшихся от деникинского нашествия в Закавказье.
Szymon Kardaś
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 35-43]
Najgłębszy od wielu lat kryzys w stosunkach Rosji z Zachodem, będący bezpośrednią konsekwencją rosyjskiej agresji na Ukrainę, sprawił, że nasiliły się dyskusje na temat perspektyw zapowiedzianego przez Kreml „zwrotu na Wschód”. Moskwa, niejako w odpowiedzi na próby izolowania jej przez Zachód, w tym na wprowadzone przeciwko Rosji sankcje personalne i gospodarcze, zaczęła jeszcze bardziej ostentacyjnie deklarować wolę zacieśniania relacji z Chinami. Potwierdzeniem tego były organizowane w ostatnich dwóch latach spotkania na szczycie, podczas których w świetle kamer podpisywano dziesiątki (w większości przypadków ramowych) umów gospodarczych. Szczególne znaczenie mają w tym kontekście porozumienia energetyczne. Wyjątkowo ciekawa wydaje się analiza perspektyw dywersyfikacji rosyjskiej, zewnętrznej polityki gazowej. Ponieważ w ostatnich latach Gazprom, największy – kontrolowany przez państwo – producent gazu w Rosji, musiał zmierzyć się z szeregiem wyzwań na strategicznym europejskim rynku, a jednocześnie zintensyfikował swoje działania na Wschodzie (głównie w relacjach z Chinami), warto zastanowić się czy Chiny mogą się stać dla rosyjskiego koncernu nową gazową „ziemią obiecaną”.
Paweł Libera
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 137-150]
W okresie międzwojennym, a szczególnie po podpisaniu paktu o nieagresji między Polską a Związkiem Sowieckim w 1932 roku, działalność ruchu prometejskiego była głęboko zakonspirowana i osłonięta tajemnicą. Bezpośrednio brało w niej udział niewiele osób, wiedza o niej dostępna była jedynie nielicznym, a dokumenty jakie wytworzono w trakcie tych działań są stosunkowo nieliczne i rozproszone w różnych zbiorach archiwalnych i bibliotecznych w Polsce i za granicą. Wątek ten stosunkowo rzadko pojawia się na łamach wspomnień i dzienników. Z tego powodu szczególną rolę w badaniach odgrywają dokumenty, które zostały sporządzone pod koniec funkcjonowania ruchu prometejskiego z intencją przedstawienia całokształtu tego zagadnienia.
Aziz Vatanym
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 71-79]
9 grudnia 2007 roku Kutułtaj Tatarów Krymskich postanowił, że Medżlis, wspólnie z krymskotatarskimi organizacjami i stowarzyszeniami, zorganizuje Światowy Kongres Tatarów Krymskich. Głównym celem działalności Kongresu miała być konsolidacja i koordynacja działań organizacji społecznych Tatarów Krymskich, powstałych na Ukrainie i w innych krajach, dla ułatwienia procesu odrodzenia i dalszego rozwoju społeczności Tatarów, która po dziesięcioleciach wygnania wróciła na ziemię ojczystą – Krym. Po zakończeniu uroczystych obchodów 65. rocznicy deportacji sowieckiej, w dniach 19 – 22 maja 2009 roku odbył się I Światowy Kongres Tatarów Krymskich.
Насиман Ягублу
[текст первоначально опубликован в:
"Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 123-136]
Одной из целей сотрудничества немцев с лидерами эмигрантов различных народов в годы Второй мировой войны, была работа с военнопленными. Гитлеровская Германия вела переговоры с эмигрантами и их учреждениями, посредством 2-х министерств: посредством Министерства Иностранных Дел и Восточного Министерства. В Министерстве Иностранных Дел во главе данного дела стоял бывший посол Германии в Москве, Вернер фон дер Шуленбург, а в Министерстве Востока – Альфред Розенберг. Иногда дела данных министерств пересекались, что приводило к противоречиям.
Natallia Paulovich
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 55-70]
W Gruzji istnieje żartobliwe powiedzenie, że kobieta, kiedy wita gości, zamiast dać im rękę na powitanie podaje łokieć. Wynika to z faktu, że jej ręce są wybrudzone od mąki, ponieważ przez cały czas gotuje jedzenie. Szczerze mówiąc, przeprowadzając badania w Gruzji, nigdy z taką sytuacją się nie spotkałam, ale jedno wiem na pewno: jedzenie i jego gotowanie odgrywają dużą rolę w gruzińskim społeczeństwie. Dowodem na to są chociażby wypowiedzi turystów, którzy z zachwytem opowiadają o obfitości gruzińskich potraw, z którymi musieli poradzić sobie w tym kraju. Warto przy tym zauważyć, że w ostatnich latach Gruzja staje się bardzo popularnym miejscem turystycznym, co jest ściśle powiązane z zainteresowaniem tym krajem wśród dziennikarzy, organizacji pozarządowych. Gruzja staje się również przedmiotem zainteresowań naukowych.
Paweł Libera
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 151-154]
Pod koniec 2013 roku nakładem wydawnictwa Agade ukazał się zbiór listów jednego z najbardziej znanych polskich orientalistów, profesora Ananiasza Zajączkowskiego (1903-1970) do wybitnego krakowskiego badacza, profesora Tadeusza Kowalskiego (1889-1948). Publikacja zawiera listy z archiwum Tadeusza Kowalskiego przechowywanego w Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. Niestety nie zachowały się listy profesora Kowalskiego do Zajączkowskiego – w większości spłonęły razem z innymi dokumentami profesora Zajączkowskiego w czasie Powstania Warszawskiego. Listy przepisała córka Profesora, p. Maria Emilia Zajączkowska-Łopatto, orientalistka, a wstęp i opracowanie było dziełem wspólnym córki Profesora i prof. Tadeusza Majdy.