Tag Archives: Gruzja

Wykorzystanie publikacji naukowej w dyplomacji publicznej. Przykład albumu poświęconego emigracji gruzińskiej w II Rzeczypospolitej

by a.gryzlak

Dariusz Maciak

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 13 i 14, listopad 2019, ss.177-180]

W odstępie czterech lat w trzech językach – polskim, angielskim i gruzińskim – ukazały się trzy edycje książki autorstwa Davida Kolbai Pod skrzydłami Rzeczypospolitej. Emigracja gruzińska w Polsce 1921-1939. Autor jest Kierownikiem Seminarium Kaukaskiego Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Omawiane publikacje to w istocie imponujące szatą edytorską albumy zdjęć ukazujących życie emigracji gruzińskiej w II Rzeczypospolitej. Ich treść w skrócie prezentuję na końcu niniejszego opracowania. Pierwsza wersja książki opublikowana została w 2015 r. w języku polskim staraniem Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Promocja książki odbyła się 8 grudnia 2015 roku na Uniwersytecie Warszawskim w sali Narożnej Pałacu Tyszkiewiczów-Potockich w obecności Ambasadora Gruzji w Rzeczypospolitej Polskiej Nikoloza Nikolozishviliego, oraz profesora Vladimera Papawy, Rektora Państwowego Uniwersytetu im. Iwane Dżawachiszwili Tbilisi.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Między Rosją a Turcją – próby współpracy między republikami południowokaukaskimi w latach 1918-1921

by a.gryzlak

Paweł Olszewski

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 12, grudzień 2018, ss. 93-113]

21 czerwca 1921 r. przedstawiciele emigracyjnych rządów Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu i Górali Północnego Kaukazu podpisali deklarację o współpracy. Jej celem było stworzenie Konfederacji Kaukaskiej, która miała powstać na terenach Kaukazu wyzwolonych spod zależności od Rosji Sowieckiej. Deklaracja służyła stworzeniu podstaw współpracy między przedstawicielami antysowieckich, kaukaskich ośrodków emigracyjnych. Jednak antagonizmy, przede wszystkim ormiańsko – azerbejdżańskie, spowodowały, iż bardzo szybko Ormianie wycofali się z tej współpracy1. Utrzymujące się spory między emigracyjnymi liderami narodów południowokaukaskich miały genezę w konfliktach etniczno–religijno-ekonomicznych, które istniały na Kaukazie Południowym (Zakaukaziu) już w XIX w. i na początku XX w. konflikty te uległy eskalacji w okresie I wojny światowej oraz po jej zakończeniu, gdy w regionie utworzono trzy niepodległe republiki.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Sprawa przyjęcia do Wojska Polskiego uczestników powstania w Gruzji w 1924 r. i pobytu pułkownika Kakucy Czolokaszwilego w Polsce w świetle dokumentów Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego

by a.gryzlak

Grzegorz Gilewski

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 12, grudzień 2018, ss. 183-207]

W numerze 7/2015 „Nowego Prometeusza” opublikowano opracowane przez Razhdena Chikorię tłumaczenie dwóch gruzińskich dokumentów dotyczących działalności płk. Kakucy Czolokaszwilego1, dowódcy wojskowego i jednego z przywódców powstania gruzińskiego w sierpniu 1924 r.2 Jednym z przywołanych dokumentów jest list gen. Aleksandra Zachariadze3 do Ministra Spraw Zagranicznych Demokratycznej Republiki Gruzji, Eugeniusza Gegeczkori4 z 14 stycznia 1926 r. dotyczący obecności w Polsce płk. Kakucy Czolokaszwili oraz nastrojów panujących wśród gruzińskiej emigracji wojskowej. W dokumencie tym pojawił się mało znany wątek zatrudnienia w Wojsku Polskim uczestników powstania narodowowyzwoleńczego w Gruzji w 1924 roku. W drugim dokumencie przedstawiono natomiast zeznania gen. Spirydona Czawczawadze5, który zwięźle omówił działalność i pobyt Kakucy Czolokaszwilego w Polsce w 1925 r.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

The origins, course and consequences of an intelligence operation held in the Georgian Soviet Socialist Republic, organised by Offi ce No. 2 of the Second Department of Main Staff of the Polish Armed Forces and Georgian Military Organisation in 1930

by a.gryzlak

Grzegorz Gilewski

[article originally published in: "Nowy Prometeusz" nr 11, 
czerwiec 2018, ss. 63-86]

Georgian emigrants, who in June 1931 began to read the fifteenth edition of the monthly journal “Brdzolis Chma” (Echo of the Battle), the social democrats’ official body, encountered an unclear picture of a young man wearing a white shirt with a tie and a dark jacket on page 4. The photograph was an illustration of a short reminiscence by one of them: And today in front of my eyes stands, as if he were real, a handsome and broad-shouldered Artimon, smiling at me from beneath his manly moustache. As if it was yesterday when I saw him off to the fatherland, walking proudly towards the battlefield. A year has passed – exceptionally hard, full of grief and lament for the Georgian nation.

FULL TEXT OF THE ARTICLE IN PDF

Архивные находки по прометеизму: документы о Совете Кавказской Конфедерации. Июль – ноябрь 1941 года

by a.gryzlak

Салават Исхаков

[текст первоначально опубликован в: "Nowy Prometeusz" nr 11, 
czerwiec 2018, ss. 87-106]

Прометеевское движение, возникшее в Европе в 1920-е — 1930-е годы, объединило в своих рядах многих известных исторических деятелей, вынужденных эмигрировать после прихода к власти большевиков в России, и оставило неповторимый след как в истории предвоенной Европы, так и в истории разных народов, их борьбы за свои идеалы. В современной Польше прометеевское движение является одной из важных научных тем, которой уделяется большое внимание польских ученых. Однако вне Польши по-прежнему господствуют ошибочные и устарелые, как правило, представления о прометеевском движении и его организациях.

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Georgian parliamentary elections and geopolitical situation in Caucasus. Interview with WAKHTANG MAISAIA

by a.gryzlak | Leave a comment

rozm. Aleksandra Gryźlak

[interview originally published in:
"Nowy Prometeusz" nr 10, grudzień 2016, ss. 73-82]

(…) Georgian society is not anti-Russian, but definitely anti-Kremlin. Sentiments against Vladimir Putin and his policies are very strong in Georgia. This was expressed in the recent elections – parties which expressed pro-Russian views and arguments lost, and gained very small numbers of votes. Examples of this trend are parties like, Industry Will Save Georgia or United Democrats. All parties in the new parliament refl ect a very pro-Western vision of the future of Georgia, including the Alliance of Georgian Patriots. The only exception is the one future member elected in constituency representing the Industry Will Save Georgia party. Despite some irritation with the slow process of NATO and EU integration, in all polls, Georgian society continues to express its willingness to join both organizations. Russia failed with its so-called “soft power” in Georgia. The Russia-sponsored think-tanks and media propaganda all failed. Now the Kremlin is conducting more “hard power” projects.

FULL TEXT OF THE INTERVIEW IN PDF

Polityka zagraniczna Gruzińskiego Marzenia (2012 – 2016). Relacje Gruzji z UE, NATO i Rosją w cieniu wewnątrzgruzińskiego konfliktu politycznego

by a.gryzlak | Leave a comment

Konrad Zasztowt, Małgorzata Zawadzka

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 10, grudzień 2016, ss. 11-25]

Celem artykułu jest ocena czterech lat rządów koalicji Gruzińskiego Marzenia (GM). Szczególny nacisk położony jest na politykę zagraniczną i związane z nią aspekty polityki wewnętrznej. Motorem reform koalicji GM były zachęty ze strony UE i NATO, m.in. podpisanie umowy stowarzyszeniowej z UE, obietnica wprowadzenia ruchu bezwizowego dla Gruzinów podróżujących do Unii oraz dalsze wsparcie modernizacji armii gruzińskiej przez Sojusz Północnoatlantycki. Jednocześnie jednak na relacje Gruzji z UE i NATO negatywny wpływ miał wewnętrzny konflikt polityczny między rządem GM a opozycją. Pomimo pojednawczej polityki władz w Tbilisi, nie zdołano naprawić relacji z Rosją. Ich poprawa uzależniana jest przez Kreml od bezwarunkowego przywrócenia rosyjsko-gruzińskich stosunków dyplomatycznych zerwanych po wojnie pięciodniowej w 2008 roku. Było to warunkiem nie do przyjęcia dla Gruzji, gdyż oznaczałoby akceptację rosyjskiej okupacji i pełzającej aneksji regionów Abchazji i Cchinwali.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Особая тройка НКВД Грузинской ССР (1937-1938). Местная специфика и механизм функционирования

by a.gryzlak | Leave a comment

Георгий Мамулиа

[текст первоначально опубликован в:
"Nowy Prometeusz" nr 10, grudzień 2016, ss. 113-131]

Для того чтобы по возможности полно осветить специфику функционирования особой тройки НКВД ГССР в 1937-1938 гг., – главной карательной структуры республики в годы великого террора, – следует вкратце коснуться истории взаимоотношения коммунистической партии Грузии, также как и грузинских большевиков в целом, со сталинским руководством СССР.
Как известно, первый конфликт Сталина с грузинскими коммунистами разразился еще в августе 1922 г., год спустя после оккупации и советизации Грузии Красной армией в феврале-марте 1921 г. В это время Сталин составил проект внутреннего устройства СССР, предусматривающий «формальное вступление независимых советских республик: Украины, Белоруссии, Азербайджана, Грузии, Армении в состав РСФСР».

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Abchazja w obrazach filmowych Giorgiego Owaszwilego

by a.gryzlak | Leave a comment

Stanisława Budzisz-Cysewska

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 9, lipiec 2016, ss. 49-55]

O współczesnym kinie gruzińskim można mówić od lat zerowych XXI wieku. Zakończyła się pewna epoka i kino zmieniło tor. Pojawiły się też nowe możliwości. W 2008 roku powołano do życia Gruzińskie Narodowe Centrum Filmowe, zaczęły powstawać niezależne studia filmowe i pojawiać się producenci. Wprowadzono także zmiany w prawie podatkowym, co zachęciło twórców z innych krajów do kręcenia filmów w Gruzji. Kino gruzińskie niezaprzeczalnie przeżywa dzisiaj swój renesans. Autorzy nie muszą już borykać się z cenzurą, tworzyć propagandowych agitek lub w zawoalowany sposób stawać po drugiej stronie barykady, narażając się na pozostanie na przysłowiowej półce. Tradycja filmu gruzińskiego jest bardzo bogata. Twórcy tego kina zajmują poczesne miejsce w historii kina światowego. Wystarczy wspomnieć choćby takich reżyserów jak Tengiz Abuładze, Otar Joseliani, Michaił Kałatozow czy Michaeil Cziaureli. Wyjątkowość tego kina dostrzegał nietuzinkowy artysta Federico Fellini. Wyrażał się o nim jako o wysmakowanym, filozoficznie lekkim zjawisku w którym „jest (…) wszystko, co może doprowadzić mnie do płaczu, a muszę powiedzieć, że niełatwo to zrobić”. Kino gruzińskie zdecydowanie jest kameralne, wyciszone, skoncentrowane na indywidualizmie.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Miejsce kobiety we współczesnej gruzińskiej rodzinie

by a.gryzlak | Leave a comment

Natallia Paulovich

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 55-70]

W Gruzji istnieje żartobliwe powiedzenie, że kobieta, kiedy wita gości, zamiast dać im rękę na powitanie podaje łokieć. Wynika to z faktu, że jej ręce są wybrudzone od mąki, ponieważ przez cały czas gotuje jedzenie. Szczerze mówiąc, przeprowadzając badania w Gruzji, nigdy z taką sytuacją się nie spotkałam, ale jedno wiem na pewno: jedzenie i jego gotowanie odgrywają dużą rolę w gruzińskim społeczeństwie. Dowodem na to są chociażby wypowiedzi turystów, którzy z zachwytem opowiadają o obfitości gruzińskich potraw, z którymi musieli poradzić sobie w tym kraju. Warto przy tym zauważyć, że w ostatnich latach Gruzja staje się bardzo popularnym miejscem turystycznym, co jest ściśle powiązane z zainteresowaniem tym krajem wśród dziennikarzy, organizacji pozarządowych. Gruzja staje się również przedmiotem zainteresowań naukowych.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF