The Gordian Knot: Crimean Tatar-Russian Relations after the Annexation of Crimea

Justyna Prus, Konrad Zasztowt

[text originally published in:
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 23-37]

On 18 March 2014 Russian Federation annexed Crimea, part of Ukraine, after illegally taking military control of its territory and organising an unrecognized referendum on independence of the region. This article’s goal is to analyse how the annexation and following Russification of the political, social and legal system affected the minority of Crimean Tatars and its relations with Russia. Crimean Tatars, in their majority opposing the annexation and Russian policy, have faced political repressions, civil rights abuses and intimidation. 

FULL TEXT OF THE ARTICLE IN PDF

Stypendyści z narodów „prometejskich” w latach 1928-1939: próba portretu zbiorowego

Paweł Libera

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 147-166]

Jedną z konsekwencji zamachu majowego 1926 roku była zmiana stosunku władz II Rzeczpospolitej do ruchu prometejskiego, który dzięki temu w następnych latach wkroczył w fazę dynamicznego rozwoju. W trakcie prac nad tworzeniem struktur prometejskich pamiętano o konieczności przygotowania nowych kadr wojskowych i cywilnych, które mogły być wykorzystane w odpowiedniej chwili do walki o odzyskanie niepodległości albo zastąpienia starszych działaczy. W tym celu w szeregach Wojska Polskiego znalazła się grupa oficerów kontraktowych z narodów prometejskich, a dla cywilów przygotowano specjalny „program” stypendialny. 

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Факторы украино-российской войны в Донбассе: внутреннее измерение

Игорь Тодоров

[текст первоначально опубликован в:
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 11-20]

Более двадцати лет украинский Донбасс находился в правовом поле Украины и не имел, в отличие от Крыма, заметных проявлений сепататизма. На общенациональном референдуме 1 декабря 1991 в поддержку Акта о независимости «за» проголосовали почти 84% жителей Донецкой и Луганской областей. Впрочем, трудно утверждать что значительная часть тех, кто поддержали украинскую независимость руководствовались исключительно национально-патриотическими чувствами, наоборот – в качестве мотивации скорее выступали прагматичные подходы. В Донбассе с советских времен существовали особенности ценностных ориентаций. Они были обусловлены рядом факторов и наиболее ярко проявились во время российской агрессии 2014-2015 гг.

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Generał Szałwa Maglakelidze i współpraca gruzińsko-niemiecka w trakcie II wojny światowej w oczach gruzińskich dysydentów

Aleksandra Gryźlak

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 183-199]

Tematyka współpracy gruzińsko-niemieckiej w czasie II wojny światowej była poruszana w co najmniej kilku publikacjach polskich i zagranicznych. Zagadnienie to poruszane było również w gruzińskich kręgach dysydenckich w latach 70. Prezentowany tekst pochodzi z podziemnego czasopisma „Gruziński goniec” (Sakartwelos Moambe) wydawanego przez członków powstałej w 1974 r. Inicjatywnej Grupy Obrony Praw Człowieka w Gruzji. 

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Забытый Газават. Горцы Северного Кавказа в борьбе за свободу и независимость (1919-1921 гг.) Часть I В борьбе с добровольческой армией

Георгий Мамулиа

[текст первоначально опубликован в:
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 103-143]

К концу 1918 г., ситуация на Кавказе изменилась далеко не в лучшую сторону для стремящихся к независимости народов Северного Кавказа, Азербайджана и Грузии. В глазах большинства представителей стран победившей Антанты, горцы и азербайджанцы являлись протеже турок, а грузины, – союзниками немцев. Соответственно, и независимость Северного Кавказа, Азербайджана и Грузии рассматривалась ими не как естественное стремление кавказских народов к освобождению от русского колониального ига, а как искусственно созданное Константинополем и Берлином сепаратистское движение, имеющее целью ослабить Россию как союзника Антанты в годы Первой мировой войны. 

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Possible Effects of the Ukrainian Revolution for Russia and Belarus – Modern Trends

Liudmyla Datskova

[text originally published in:
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 41-52]

The development of the Ukrainian political situation continues to raise the question of possible similar scenarios in other post-Soviet countries – mainly Belarus and Russia. How do the recent events in Ukraine affect relations between the authorities and society in those countries? Are the societies of those countries ready for changes? What is the level of public support for the current political regimes and political institutions in those countries and what direction of international integration do the societies in Russia and Belarus support?

FULL TEXT OF THE ARTICLE IN PDF

Kolonializm „po naszemu” czyli o potrzebie zachowania ostrożności w używaniu metodologii postkolonialnej do badań nad Europą Wschodnią. Polemika z Mykołą Riabczukiem

Anton Saifullayeu

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 77-90]

Popularna ostatnio tematyka zastosowania badań postkolonialnych do regionu Europy Środkowej i Wschodniej przyciągnęła uwagę licznych specjalistów z dziedziny humanistyki i myśli filozoficznej poszczególnych krajów wspomnianego obszaru. Jedno z najwcześniejszych badań w którym została podjęta kwestia użycia zachodnich koncepcji było opracowanie Ewy Thompson Imperial Knowledge: Russian Literature and Colonialism. W swojej pracy Thompson bezpośrednio odnotowuje kluczowe znaczenie modelów i schematów zachodniej teorii postkolonialnej w badaniach nad problemem kolonializmu, stosując przede wszystkim Saidowskie rozumienie Orientu w odniesieniu do podporządkowanych przez Rosję narodów.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Permanentny „stan wyjątkowy”. Teoretyczno-kulturowy wymiar konfliktu o Górski Karabach

Bartłomiej Krzysztan

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 55-74]

20 lat istnienia konfliktów na terenie Kaukazu Południowego pozwoliło na wieloaspektową analizę przyczyn, skutków i ewentualnych konsekwencji dla geopolityki regionu i stosunków międzynarodowych. Mimo wielości analiz, zarówno politologicznych, jak i interdyscyplinarnych, wciąż ważnym tematem rozważań analityków pozostaje kwestia samego sposobu definiowania konfliktów. Wynika to w głównej mierze z niewystarczalności dotychczas obowiązujących ścisłych ram definicyjnych, a poniekąd także z dynamicznej sytuacji politycznej, która jest daleka od stanu „konfliktu zamrożonego” czy konfliktu etnopolitycznego. Korzystając z przykładu Górskiego Karabachu, artykuł podejmuje dyskusję na temat natury teoretyczno-kulturowej konfliktu, starając się przez analizę antropologiczną, opisać sytuację wewnętrzną w nieuznawanej republice. Jednocześnie rozważając zagadnienie meta-konfliktu, a więc konfliktu wokół definiowania samego konfliktu.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Pułkownik Kakuca Czolokaszwili, gruzińska prawica oraz władze polskie

Razhden Chikhoria

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 201-218]

Wraz z wkroczeniem do Gruzji bolszewików, 18 marca 1921 r., nastąpił koniec 1028 dni niepodległości Demokratycznej Republiki Gruzińskiej i rozpoczęła się jej walka o wolność. Chociaż członkowie gruzińskiego rządu zostali zmuszeni do udania się na emigrację do Francji, to pozostająca w kraju elita wojskowa kontynuowała walkę z bolszewikami. W latach 1922-1924 w ujarzmionej Gruzji wybuchały powstania narodowowyzwoleńcze, z których największe miało miejsce w sierpniu 1924 r., pod przewodnictwem pułkownika Kakucy Czolokaszwilego. Kilkutygodniowa walka zakończyła się porażką, zaś jej uczestnicy byli zmuszeni opuścić kraj przekraczając gruzińsko-turecką granicę.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Материальное положение грузинской армии перед войной с большевистской Россией 1921 г.

Дмитрий Силакадзе

[текст первоначально опубликован в:
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 169-180]

После имевшей место в феврале-марте 1921 г. вооруженной агрессии большевистской России против Грузинской Демократической Республики и последующей за этим оккупацией Грузии прошел почти век и сегодня на многие вопросы и детали военного характера надо дать ответы, с целью составить максимально точный и объективный анализ войны. В этом процессе большое значение придается знанию того, в каком положении находились вооруженные силы противостоящих сторон к началу боевых действий. На основе до сих пор неизвестных документов, найденных в фондах Центрального исторического архива Грузии и Архиве Министерства внутренних дел, на основе некоторых мемуаров и материалов прессы, постараемся точно восстановить и проанализировать в каком материальном положении встретили военную интервенцию красной России вооруженные силы первой Грузинской Республики.

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF