Category Archives: Nr 2/2012

Ormianie i ruch prometejski w pierwszej połowie XX wieku. Zarys problematyki

by a.gryzlak | Leave a comment

Paweł Libera

[tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 2,lipiec 2012, ss.295-313]

Prometeizm to termin oznaczający polityczną współpracę II Rzeczypospolitej z nierosyjskimi ludami i narodami Rosji skierowaną przeciwko carskiemu, a później sowieckiemu imperium. Autorstwo koncepcji przypisywano Józefowi Piłsudskiemu, który miał ją sformułować na początku XX wieku, ale tradycji prometejskich doszukiwano się znacznie wcześniej. W definicji ruchu prometejskiego należy sprecyzować, iż nie jest on równoznaczny z określeniem myśl prometejska. 

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

«Прометей» до прометеизма. Неизвестные страницы из истории национально-освободительного движения на Кавказе (1922 г.)

by a.gryzlak | Leave a comment

Георгий Мамулиа

[tekst pierwotnie opublikowano w://текст первоначально был 
опубликован в: "Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 259-291]

Оказавшись в изгнании, правительство независимой Грузии не только не утеряло связей со страной, но, напротив, приступило к созданию там организаций подпольного сопротивления. Еще в марте 1921 г., в период оккупации Грузии, в Батуми, руководство национал-демократической партии, пользующееся симпатией наибольшего количества вышедшего из рядов аристократии грузинского офицерства, приняло решение о создании тайной военной организации. С этой целью Спиридон Кедиа, председатель партии национал-демократов, обратился с призывом к грузинским военным вступать в организуемые большевиками грузинские красные части1.

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Giurgiuleşti – okno małego kraju na wielki świat

by a.gryzlak | Leave a comment

Jakub Pieńkowski

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 71-86]

Zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego Polska otrzymała wąziutki dostęp do Morza Bałtyckiego. Na wybrzeżu tym nie było jednak żadnego portu morskiego. W związku z tym Polska otrzymała prawo korzystania z portu w Wolnym Mieście Gdańsku. Jednak w Warszawie zdawano sobie sprawę, że jedynym sposobem na zagwarantowanie możliwości prowadzenia swobodnego handlu zagranicznego, niewrażliwego na poczynania sąsiednich, niezbyt przyjaznych krajów, jest budowa własnego portu morskiego.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

„Крымские сонеты” между Стамбулом, Варшавой и Парижем: „Некоторые воспоминания” Джафера Сейдамета Кырымера

by a.gryzlak | Leave a comment

Заур Гасымов

tekst pierwotnie opublikowano w://текст первоначально был 
опубликован в: "Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 323-328]

На протяжении последнего десятилетия не смолкают дебаты о глобализации, интеграции мировых регионов и диалоге религий. При этом одна часть интеллектуалов констатирует „столкновение цивилизаций” (Самуил Хантингтон),„борьбу культур” (Бассам Тиби), а другая критикует западный культурный империализм (Едвард Саид) и видет панацею от всех зол в постколониальном взгляде на мировую историю (Дипеш Чакрабарти).

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Depesze Dżafera Sejdameta do Ligi Narodów i do Marszałka Piłsudskiego w sprawie objęcia przez Polskę mandatu nad Krymem z komentarzem P. Libery

by a.gryzlak | Leave a comment

Dżafer Sejdamet do Marszałka Józefa Piłsudskiego w sprawie objęcia mandatu nad Krymem przez Polskę

Paweł Libera

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 317-322]

W maju 1920 roku wybitny działacz niepodległościowy Tatarów krymskich i jeden z ważniejszych działaczy prometejskich, Dżafer Sejdamet (1889-1960)[1] złożył wniosek do Ligi Narodów o objęcie Krymu mandatem przez Polskę. Akt ten nie miał wymiernych efektów politycznych, ale miał duże znaczenie moralne i jest jednym z ważniejszych momentów budowania podstaw pod przyszły ruch prometejski.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Крымские мусульмане между традиционной религиозностью и вызовами современности

by a.gryzlak | Leave a comment

Эльмира Муратова

tekst pierwotnie opublikowano w://текст первоначально был 
опубликован в:
 "Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 93-99]

Жизнь крымских мусульман противоречива и сложна, и в этом плане мало чем отличается от будней их единоверцев на постсоветском пространстве. Это осознание своей идентичности в свете противоречий национального и религиозного, преодоление последствий советского идеологического влияния, решение проблем, связанных с возрождением материальной и духовной основ бытования ислама.

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Działalność antysowieckiej emigracji kaukaskiej w Turcji

by a.gryzlak | Leave a comment

Szahla Kazimowa

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2013, ss. 213-222]

Od końca 1920 roku, kiedy bolszewicy krok po kroku okupowali coraz to nowe tereny byłego Imperium Rosyjskiego i energicznie zwalczali armię „białych” Rosjan, rozpoczął się napływ do Turcji emigracji z Rosji, Kaukazu, Krymu i Azji Środkowej. „Konstantynopol przemienił się w tymczasową kwaterę <Rosji na uchodźstwie>, albo po prostu Emigracji, jak swoją nową, ruchomą ojczyznę nazywali uciekinierzy”1.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Делимитация украинско-российcкой морской границы в черноморско-азовском регионе: политический и символичеcкий аспекты

by a.gryzlak | Leave a comment

Галина Яворская

[tekst pierwotnie opublikowano w://текст первоначально был 
опубликован в:
 "Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 61-67]

Известно, что в вопросах о границах международно-правовой аспект неотделим от политического и, о чем вспоминают реже, символического. Граница как символ суверенитета играет решающую роль, нарушение границы тождественно нарушению суверенитета. В переговорах и спорах вокруг делимитации украинско-российской морской границы символический фактор оказывается задействованным наряду с правовыми, политическими и экономическими составляющими.

Ludwik Widerszal, „Sprawy kaukaskie w polityce europejskiej 1831—1864”, Warszawa 2011 (Warszawa 1934)

by a.gryzlak | Leave a comment

Marek Kornat

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 335-340]

Sprawy kaukaskie w polityce europejskiej 1831—1864 to rozprawa będąca tezą doktorską Ludwika Widerszala, na podstawie której autor uzyskał doktorat z rąk Marcelego Handelsmana w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Tekst ukazał się ramach „Rozpraw Historycznych Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, które wychodziły pod redakcją naukową Marcelego Handelsmana.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Stosunki polityczne Ukraińców i Tatarów krymskich w okresie międzywojennym

by a.gryzlak | Leave a comment

Wołodymyr Komar

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w:
"Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 185-193]

Pierwsza wojna światowa spowodowała rozpad imperium rosyjskiego, natomiast rewolucja październikowa 1917 r. stała się katalizatorem ruchów wyzwoleńczych narodów Rosji. W regionie Morza Czarnego niezależność ogłosiły, między innymi, Krym – 13 grudnia 1917 r. i Ukraińska Republika Ludowa (URL) – 22 stycznia 1918 r.[1]

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF