ION MUNTEAN (Moldova), SINAN OGAN (Turkey), TENGIZ PKHALADZE (Georgia), SERHIJ TOŁTOW (Ukraine), GRIGORIJ TROFIMCZUK (Russia)
[niniejszy tekst pierowtnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 15-29]
Tag Archives: Nowy Prometeusz
Jan Jacek Bruski „Między prometeizmem a Realpolitik. II Rzeczpospolita wobec Ukrainy sowieckiej 1921-1926”, Historia Iagiellonica, 2010
Tadeusz Iwański
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 1, październik 2011, ss. 199-207]
W ciągu ostatnich kilku lat problematyka prometeizmu coraz częściej stawała się przedmiotem zainteresowania polskich i zagranicznych historyków. Warto wymienić przede wszystkim książki i artykuły Marka Kornata, monografię Działalność Instytutu Wschodniego w Warszawie 1926-1939 autorstwa Ireneusza Piotra Maja z 2007 roku, wydaną w Polsce w roku następnym pracę amerykańskiego historyka Timothy’ego Snydera Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, czy o rok późniejszą książkę Georgesa Mamoulii – gruzińskiego historyka, mieszkającego w Francji, Les combats indépentantistes des Caucasiens entre URSS et puissances occidentales. Le cas de la Georgie (1921-1945) z 2009 roku. Jedną z ostatnich prac z tej dziedziny, wydaną w 2010 roku w krakowskim wydawnictwie Historia Iagiellonica, jest Między prometeizmem a Realpolitik. II Rzeczpospolita wobec Ukrainy sowieckiej 1921-1926 autorstwa Jana Jacka Bruskiego.
PEŁEN TEKST RECENZJI W PDF
U źródeł idei prometejskiej. Związek Zbliżenia Narodów Odrodzonych (1921-1923)
Marek Kornat
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 2, lipiec 2012, ss. 161-181]
Tematem niniejszego szkicu będzie opowieść o losach zapomnianej organizacji – Związku Zbliżenia Narodów Odrodzonych, która zapisała istotną kartę w dziejach idei i ruchu prometejskiego, przede wszystkim w jego genezie. Krótkotrwałe dzieje tej organizacji sprawiły, że poszła ona w zapomnienie i często nie jest nawet wspominana w studiach nad ruchem prometejskim. Tymczasem dziejów tego ruchu nie można jednak napisać bez pokazania czym był Związek Zbliżenia Narodów Odrodzonych.
PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF
Hołówko i Petlura
Jan Pisuliński
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 1, październik 2011, ss. 161-163]
O obu naszych bohaterach napisano już sporo. Jednakże o ich wzajemnych relacjach wiemy tak naprawdę niewiele, tak jak zresztą o całej działalności prometejskiej, która odbywała się na ogół zakulisowo. Czy spotkali się w trakcie czteroletniego przebywania Symona Petlury w Polsce (grudzień 1919-grudzień 1923 r.), tego nie wiemy.
PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF
Polska Pomoc Rozwojowa – próba oceny dotychczasowego działania i rekomendacje
PAWEŁ KAZANECKI, TEIMURAZ KHOMERIKI, JERZY ROHOZIŃSKI
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 1, październik 2011, ss. 61-71]
Polska Pomoc Rozwojowa – ocena efektywności/rekomendacje
PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF
Wpływ Rosji na kształtowanie się stosunków Armenii, Azerbejdżanu i Gruzji z regionalnymi mocarstwami – Turcją i Iranem
Jarosław Kardaś
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 5, grudzień 2013 r., ss. 73-92]
Region Kaukazu Południowego był na przestrzeni dziejów polem zainteresowania nie tylko samej Rosji, ale także innych mocarstw regionalnych[1]. Uchodzi on za obszar strategicznie ważny, bowiem występuje na nim gęsta sieć zależności. Nie chodzi tutaj tylko o zależność Armenii, Gruzji i Azerbejdżanu od Rosji, ale także od dwóch mocarstw regionalnych – czyli od Turcji i Iranu. Jest to w pewnym stopniu spowodowane specyfiką geograficzną samego regionu Kaukazu.
PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF
Zarys biografii Seweryna Wysłoucha ze szczególnym uwzględnieniem prac sowietologicznych
Danuta Malicka
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 5, grudzień 2013 r., ss. 95-111]
Postać profesora Seweryna Wysłoucha, badacza historii ustroju i prawa Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz historii społeczno-gospodarczej Śląska w XIX i XX wieku, a także jednego z pierwszych sowietologów i znawcy zagadnień mniejszościowych, znana jest stosunkowo wąskiej grupie osób, dlatego ważnym jest, aby przypomnieć i poszerzyć wiedzę, o tak znaczącej postaci polskiej nauki kresowej. ….
ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF
Tadeusz Hołówko (1889 – 1931) – polityk zapomniany
Iwo Werschler
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 1, październik 2011, ss. 93-99]
1 września 1931 r., o godzinie 15.00, wyruszył z Dworca Głównego w Warszawie kondukt pogrzebowy. Szedł ulicami Marszałkowską, Królewską, placem Saskim, Wierzbową i Bielańską, zmierzając na cmentarz ewangelicko-reformowany. Wśród licznych uczestników konduktu uwagę zwracały delegacje ukraińskie niosące wieńce z niebiesko-żółtymi szarfami, przedstawiciele duchowieństwa obrządku wschodniego, rabini, chacham karaimski i mufti mahometański. Nad grobem mowy pożegnalne wygłosili: prezes Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem płk W. Sławek, przedstawiciel rządu – płk J. Beck, superintendent kościoła ewangelicko-reformowanego S. Skierski oraz poseł P. Pewny. Tak uroczyście żegnano zamordowanego 29 sierpnia w Truskawcu1 przez terrorystów ukraińskich wiceprezesa klubu poselskiego BBWR, Tadeusza Hołówkę. Przypomnijmy postać zmarłego polityka.
Sojusznik Piłsudskiego. Symon Petlura oczyma Polaków
Jan Jacek Bruski
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz" nr 1, październik 2011, ss. 113-126]
„Petlurowie rodzą się raz na dwieście lat” – to opinia, przyznajmy że wyjątkowa, którą wypowiedzieć miał pod adresem ukraińskiego przywódcy marszałek Józef Piłsudski1. Nieprzypadkowo zaczynam od przytoczenia tej właśnie oceny. W polskiej świadomości postać Petlury – partnera umowy sojuszniczej z kwietnia 1920 r. – splotła się bowiem trwale z osobą twórcy II Rzeczypospolitej.
Włodzimierz Bączkowski i jego bilans prometeizmu / W. Bączkowski „Prometeizm na tle epoki. Wybrane fragmenty z historii ruchu”
Marek Kornat
[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: "Nowy Prometeusz nr 0, grudzień 2010, ss. 99-122]
Włodzimierz Bączkowski – urodzony w tym samym roku co Giedroyc (1906), zmarły również w tym samym roku, co Redaktor Kultury (2000) – zapisał ważną kartę w dziejach ruchu prometejskiego. Jego bogaty i wielowątkowy dorobek pisarski pozostaje znany nie tylko specjalistom w zakresie historii polskiej myśli politycznej. W znacznej części poświęcony jest on tematyce sowieckiej Rosji – zwłaszcza zaś jej polityce zagranicznej i narodowościowej. Warto może wspomnieć, iż jego książka Rosja wczoraj i dziś. Studium historyczno-polityczne – wydana w Jerozolimie w roku 1946, drukowana również po angielsku, stanowi cenną pozycję sowietologiczną, wartą wznowienia, bo słabo znaną dzisiaj. Wybór pism Bączkowskiego O wschodnich problemach Polski, opracowany przez Jacka Kloczkowskiego i Pawła Kowala (2000) daje poznać wielostronność refleksji politycznej o Polsce w stosunkach międzynarodowych, jaka znamionuje jego pisarstwo. Pozwala także odczuć rzadką umiejętność sięgania do historii w argumentacji politycznej.