Utracone nadzieje: azerbejdżańska prometejska emigracja a II wojna światowa

Shahla Kazimova

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 13 i 14, listopad 2019, ss.137-148]

Jednym z ciekawych i zarazem budzącym emocje w historii azerbejdżańskiej politycznej emigracji jest okres drugiej połowy lat 30., nacechowany aktywnością w relacjach z Niemcami. Dla wielu współczesnych mieszkańców Azerbejdżanu sam fakt nawiązania stosunków azerbejdżańskich polityków z III Rzeszą, państwem, przeciwko któremu walczyli ich dziadkowie w szeregach Armii Czerwonej, może budzić niezrozumienie. Użyto tu wyrazu „może”, gdyż wiedza na ten temat jest w społeczeństwie azerbejdżańskim znikoma. Deficyt publikacji omawiających te relacje pozostawia wiele aspektów w cieniu domysłów i nadinterpretacji.

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF

Прометейские проблемы к началу Второй мировой войны: взгляд германского дипломата Ф. фон Папена

Салават Исхаков

[текст первоначально опубликован в: 
"Nowy Prometeusz" nr 13 i 14, listopad 2019, ss. 161-176]

В научной литературе, посвященной прометейскому движению, заметно сильное влияние современных межгосударственных отношений, различных идеологий, а также внутренней ситуации, особенно в сфере межнациональных и межконфессиональных отношений. Прометейское движение, как показывает современная историография, по-разному трактуется историками из ряда стран. Например, на взгляд Г. Мамулиа (Франция), это движение, с одной стороны, на основе координации всех нерусских эмигрантских антибольшевистских организаций имело своей целью воспрепятствовать внешнеполитической экспансии Кремля, с другой — это было движение всех без исключения народов, угнетаемых Россией.

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

М.Э. Расулзаде и его соратники в годы Второй мировой войны

Насиман Ягублу

[текст первоначально опубликован в:
"Nowy Prometeusz" nr 8, październik 2015, ss. 123-136]

Одной из целей сотрудничества немцев с лидерами эмигрантов различных народов в годы Второй мировой войны, была работа с военнопленными. Гитлеровская Германия вела переговоры с эмигрантами и их учреждениями, посредством 2-х министерств: посредством Министерства Иностранных Дел и Восточного Министерства. В Министерстве Иностранных Дел во главе данного дела стоял бывший посол Германии в Москве, Вернер фон дер Шуленбург, а в Министерстве Востока – Альфред Розенберг. Иногда дела данных министерств пересекались, что приводило к противоречиям.

ПОЛНЫЙ ТЕКСТ СТАТЬИ В PDF

Generał Szałwa Maglakelidze i współpraca gruzińsko-niemiecka w trakcie II wojny światowej w oczach gruzińskich dysydentów

Aleksandra Gryźlak

[niniejszy tekst pierwotnie opublikowany został w: 
"Nowy Prometeusz" nr 7, kwiecień 2015, ss. 183-199]

Tematyka współpracy gruzińsko-niemieckiej w czasie II wojny światowej była poruszana w co najmniej kilku publikacjach polskich i zagranicznych. Zagadnienie to poruszane było również w gruzińskich kręgach dysydenckich w latach 70. Prezentowany tekst pochodzi z podziemnego czasopisma „Gruziński goniec” (Sakartwelos Moambe) wydawanego przez członków powstałej w 1974 r. Inicjatywnej Grupy Obrony Praw Człowieka w Gruzji. 

PEŁEN TEKST ARTYKUŁU W PDF